arbeiten

arbeiten

I     〈onovergankelijk werkwoord〉

1 werken

♦voorbeelden:

1    die arbeitende Bevölkerung • de werkende bevolking

      seine Brust arbeitet • zijn borst gaat heftig op en neer

      Geld arbeitet • geld wint geld

      das Holz arbeitet • het hout werkt

      sein Geld arbeiten lassen • zijn geld winstgevend beleggen

      an sich arbeiten • aan zichzelf werken

      auf dem Bau, Feld arbeiten • in de bouw, op het veld werken

      für ein bessere Welt arbeiten • voor een betere wereld werken, ijveren

      der Bildhauer arbeitet in Sandstein • de beeldhouwer werkt met zandsteen

      einander in die Hand, Hände arbeiten • elkaar in de hand werken

      die Kränkung arbeitet in ihm • die krenking zit hem dwars

      über einen Autor arbeiten • over een auteur schrijven

II   〈overgankelijk werkwoord〉

1 〈ambachtelijk〉maken ⇒ vervaardigen

2 〈jacht, sport en spel〉africhten, dresseren

♦voorbeelden:

1    ein Kleid auf, nach Maß arbeiten • een jurk op maat maken

      eine Schüssel in Gold arbeiten • een schaal in goud werken

III   sich arbeiten 〈wederkerend werkwoord〉

1 (kunnen) werken ⇒ bezig (kunnen) zijn

2 zich werken ⇒ door te werken … geraken

3 zich werken ⇒ door te werken … (doen) worden

♦voorbeelden:

1    hier arbeitet es sich ungestört • hier kan je ongestoord werken

2    sich durch das Gebüsch, den Schnee arbeiten • zich door het struikgewas, de sneeuw heen werken

      〈figuurlijk〉 sich in die Höhe, nach oben arbeiten • zich op-, omhoogwerken

3    ich arbeitete mich müde • ik werkte me moe

      〈figuurlijk〉 ich muss mich erst warm arbeiten • ik moet eerst warmlopen